Vertrouwen: Wat is het en wat heb je ervoor nodig?

Hoewel het een simpel woord is, is het er wel één van grote betekenis, vertrouwen. Ieder mens heeft in zijn leven vertrouwen nodig: Vertrouwen in zichzelf, vertrouwen in een ander, vertrouwen in de wereld. Het is een woord dat we onze kinderen van jongs af al meegeven, ´je kunt papa en mama vertrouwen´ en ´vertrouw geen onbekenden´. Maar wat betekent het nou eigenlijk echt, vertrouwen? En wat is ervoor nodig om te kunnen vertrouwen?

Wat is vertrouwen?

Vertrouwen is het ergens op kunnen rekenen, zonder hier een fysiek bewijs of garantie voor te hebben. Je kunt onder andere vertrouwen hebben in jezelf, in andere mensen, een situatie of je omgeving. Vertrouwen is geen statisch iets, het is een proces waaraan je kunt blijven werken.

Welke aspecten hebben invloed op vertrouwen?

Aspecten die invloed hebben op vertrouwen zijn (persoonlijke) ervaringen en reputaties. Wanneer iemand bekend staat als een oplichter, is de basis van vertrouwen al niet goed en is het aannemelijk dat je deze persoon niet (direct) vertrouwt. Terwijl je bij iemand die bekend staat als leuk, gezellig en betrouwbaar persoon sneller een gevoel van vertrouwen zult ervaren. Verder zul je bij het kopen van bijvoorbeeld vliegtickets de reputatie van de vliegmaatschappij bekijken. Als deze vliegmaatschappij regelmatig negatief in het nieuws is, door bijvoorbeeld geannuleerde tickets of overboekte vluchten, is de kans groot dat jij de maatschappij niet voldoende vertrouwt om er je vliegticket te kopen.

Wat is er nodig om vertrouwen op te bouwen?

Om vertrouwen te kunnen opbouwen, zijn er volgens de Amerikaanse onderzoekshoogleraar maatschappelijk werk Brené Brown 7 acties nodig. Zij schrijft hierover in haar boek BRAVING the wilderness. Volgens Brené Brown zijn de volgende 7 acties nodig om vertrouwen op te bouwen:

1. Boundaries – Grenzen
   Definieer en respecteer de grenzen, van jezelf en van een ander.
2. Reliability – Betrouwbaarheid
   Zeg wat je doet en doe wat je zegt: Kom afspraken na, zeg geen dingen toe die je niet waar kunt maken en durf nee te zeggen. Houd ook een ander aan de gemaakte afspraken en spreek de persoon erop aan als hij/zij deze niet nakomt.
3. Accountability – Verantwoording
   Niemand is perfect en fouten maken is hartstikke menselijk. De kans dat jij of een ander fouten zullen maken, is dan ook zeer aannemelijk. Durf je fouten te erkennen, leg verantwoording af en bied je oprechte excuses aan. Accepteer ook van de ander dat hij/zij fouten zal maken.
4. Vault – Discretie
   Handel discreet wanneer je dit is opgedragen! Vertelt iemand jou iets in vertrouwen, laat dan ook zien dat je te vertrouwen bent. Merk je dat een ander niet discreet handelt tegenover jou, spreek deze persoon er dan ook direct op aan.
5. Integrity – Integriteit
   Wees eerlijk en handel omdat iets goed is of nodig is, houd hierbij vast aan je normen en waarden. Dit zal niet altijd makkelijk of leuk zijn, maar zodoende zul jij wel een persoon zijn die zijn acties in alle eerlijkheid en met de beste bedoelingen kan onderbouwen.
6. Non judgement – Onbevooroordeelt
   Heb niet direct een oordeel klaar of veroordeel een persoon niet als hij/zij zich kwetsbaar opstelt. Probeer met een open houding naar iemand te kijken en te luisteren. Durf ook jezelf
   kwetsbaar op te stellen.
7. Generosity – Vrijgevigheid
   Ga uit van de goede intenties van een ander. Biedt iemand aan je te helpen? Denk dat niet direct dat deze persoon iets voor terug wil. Ook wanneer iemand iets in jouw opzicht ´verkeerd´ doet, trek dan geen overhaaste conclusies maar ga (onbevooroordeelt) het gesprek aan.

Kan ik mijn vertrouwen kwijt zijn?

Ja, door (negatieve) ervaringen die zich hebben voorgedaan, kan je je vertrouwen in iets of iemand kwijt zijn. Je vertrouwen is geschaad en zal niet zomaar hersteld zijn. Gelukkig is iets dat kwijt, nooit helemaal verdwenen. Je kunt het altijd weer zoeken! Vertrouwen is een doorlopend proces, en als de wil er is, zul je het ook absoluut weer kunnen vinden.

Hoe leer ik (weer) vertrouwen?

Je leert (weer) vertrouwen door jezelf positieve gebeurtenissen te laten (en te durven) ervaren. Zoals al eerder vermeld is vertrouwen niet iets statisch, het is een doorlopend proces waar je aan kunt werken. Heeft zich in je verleden iets voorgedaan wat je vertrouwen heeft geschaad, weet dan dat je verleden niet gelijk staat aan je toekomst. Jij hebt zelf invloed in dit proces! Zie ook kleine successen en overwinningen.